خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها: سد سیمره با ۱۸۰ متر ارتفاع و ۳.۲ میلیارد متر مکعب ظرفیت آب، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های سدسازی در استان ایلام است که نقش حیاتی در مدیریت منابع آبی، تولید انرژی برق‌آبی، و توسعه کشاورزی منطقه ایفا می‌کند، این سد از نوع بتنی دو قوسی بوده و بر روی رودخانه سیمره، در شهرستان بدره و دره‌شهر، احداث شده است.
از جمله مزیت‌های سد سیمره می‌توان به تولید انرژی برق‌آبی، کنترل سیلاب‌ها، تأمین آب کشاورزی، توسعه گردشگری، اشتغال‌زایی و پرورش آبزیان اشاره کرد؛ یقیناً این مزایا نشان‌دهنده اهمیت سد سیمره در مدیریت منابع آبی، توسعه پایدار، و بهبود کیفیت زندگی در استان ایلام است.
با این حال، بالا آمدن آب سد سیمره یکی از چالش‌های زیست‌محیطی و اجتماعی است که در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده؛ این سد که بر روی رودخانه سیمره در استان ایلام احداث شده، با هدف مدیریت منابع آبی، تولید انرژی برق‌آبی، و کنترل سیلاب‌ها طراحی شده، اما تغییرات ناگهانی در سطح آب سد، به‌ویژه در فصل‌های بارندگی، می‌تواند معضلات جدی همچون خسارت به زمین‌های کشاورزی، تهدید سکونتگاه‌ها، آسیب به اکوسیستم طبیعی منطقه و همچنین تخریب زیرساخت‌ها به مناطق اطراف وارد کند.
در اواخر فروردین ماه سال جاری نیز شاهد بالا آمدن ناگهانی سد سیمره بودیم که این معضل دامن ساکنان روستاهای عرب رودبار را گرفت و مشکلات جدی و گسترده‌ای را برای ساکنان این منطقه به همراه داشت؛ متأسفانه بالا آمدن آب سد سیمره، باعث زیر آب رفتن جاده‌های دسترسی به روستاهای عرب رودبار، از جمله روستاهای داربلوط، چم‌روته و چم‌شیر شده؛ به نحوی که عموم این منطقه از جمله دانش آموزان، معلمان و بیماران برای انجام امورات اداری و درمانی خود با مشکل مواجه شدند.
گله مندی روستاییان از وضعیت سد سیمره
یکی از روستاییان منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: بالا آمدن آب سد سیمره مشکلات گسترده‌ای را برای مردم منطقه عرب رودبار به همراه داشته، در واقع این مسئله باعث ایجاد اختلال در مسیرهای ارتباطی، آسیب به زمین‌های کشاورزی، و تهدید سکونتگاه‌های محلی شده است.
نورالدین سیفی افزود: جاده‌های دسترسی به روستاهای چم‌روته، داربلوط، و برز خلف زیر آب رفته‌اند، که باعث کندی تردد و حتی قطع ارتباط برخی مناطق شده، همچنین، زمین‌های زراعی و باغات منطقه به دلیل بالا آمدن آب سد، خسارات جدی دیده‌اند، و معیشت کشاورزان به خطر افتاده است.
از دیگر ساکنان روستا در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: مردم منطقه از عدم رسیدگی کافی به مشکلاتشان گلایه دارند، آنها خواستار اقدامات جدی‌تر برای حل مشکلات جاده‌ای، جبران خسارات کشاورزی، و تأمین امنیت سکونتگاه‌ها هستند.
احد زینی وند با بیان اینکه اختلاف نظر میان مردم و مسئولان سد بر سر قیمت اراضی تملک شده نیز به نارضایتی‌ها دامن زده است، افزود: این مشکلات نشان‌دهنده نیاز به مدیریت بهتر سد و همکاری بیشتر میان مسئولان و مردم برای کاهش آسیب‌ها و بهبود شرایط زندگی در این منطقه است.
لزوم تعیین تملک اراضی روستاهای عرب رودبار
کارشناس اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: منطقه عرب رودبار در ۱۵ کیلومتری سد سیمره قرار دارد که این موضوع سبب شده در تمام فصول با بالا آمدن تراز آب سد سیمره، تمامی باغات، اراضی، منازل و راه‌های ارتباطی روستاییان زیر آب برود؛ متأسفانه در زمان افتتاح سد، عملیات تملک اراضی روستا بالا دست سیمره به طور کامل انجام نشد و همین موضوع باعث شد هر ساله خسارات مالی بسیاری به ساکنان این منطقه وارد شود.
مسعود شکری افزود: چندین سال است که تملک اراضی روستاهای بالادست سیمره در دستور کار دولت و وزارت نیرو قرار دارد، اما این تعلل چند ساله هر بار به بهانه‌های مختلف صورت گرفته و ساکنان روستاهای رودبار همچنان بلاتکلیف مانده‌اند؛ ساکنان روستا معتقدند وزارت نیرو بایستی با نرخ واقعی‌تری اراضی آنها را تملک کند، چرا که قیمت کارشناسی‌شده بسیار پایین بوده و موجب ضرر و زیان روستاییان می‌شود.
شکری تصریح کرد: تعیین تکلیف تملک اراضی روستای عرب رودبار، که تحت تأثیر بالا آمدن آب سد سیمره قرار گرفته‌اند، یکی از مسائل حیاتی و ضروری برای کاهش مشکلات مردم این منطقه است، زیرا این اراضی شامل زمین‌های کشاورزی، باغات و سکونتگاه‌هایی هستند که به دلیل گسترش حریم سد، دچار آسیب شده‌اند و عدم تعیین تکلیف این اراضی باعث ایجاد نارضایتی‌های گسترده مردم، مشکلات اقتصادی و اجتماعی شده؛ از این رو رفع این مشکل امری ضروری بوده که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
وی گفت: پرداخت خسارات به کشاورزان و ارائه تسهیلات مالی برای بازسازی زمین‌های زراعی، استفاده از فناوری‌های پیشرفته برای پیش‌بینی تغییرات سطح آب و جلوگیری از وقوع بحران، احداث مسیرهای ارتباطی مقاوم‌تر و ایمن‌تر برای روستاهای آسیب‌دیده و آموزش و آگاهی‌بخشی به مردم محلی درباره خطرات احتمالی و اقدامات پیشگیرانه از دیگر اقداماتی است که باید جهت کمک به ساکنان منطقه عرب رودبار مورد توجه قرار گیرد.
لزوم خدمت رسانی به ساکنان عرب رودبار
سرپرست فرمانداری سیروان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: براساس سیاست‌های وزارت نیرو برای ذخیره‌سازی آب‌های روان، تراز آب سد و نیروگاه سیمره به ۷۰۸ متر رسیده که این وضعیت باعث بروز مشکلاتی در قطع جاده‌های ارتباطی برخی از روستاهای عرب رودبار شده است.
باقر عالمی با بیان اینکه رفع مشکلات مردم روستاهای عرب رودبار اهمیت بالایی دارد، افزود: خدمات رسانی به مردم ساکنان عرب رودبار مسئولیتی است که طبق قانون بر عهده تمامی دستگاه‌های اجرایی همچون اعضای مدیریت بحران شهرستان و بخصوص ادارات راهداری، بنیاد مسکن، شرکت توزیع برق، گاز، آب و فاضلاب، بخشدار مرکزی و… بوده و این دستگاه‌ها باید تا پایان رفع مشکل روستاهای مذکور، در کنار مردم باشند.
سرپرست فرمانداری سیروان تصریح کرد: نصب بنرهای هشدار دهنده، انتقال اطلاعات مورد نیاز به ساکنان روستاها، ارائه اطلاعات لازم به گردشگران، نظارت بر امنیت جاده‌ها و نظم ترافیکی و مرمت و بازسازی راه‌های ارتباطی از جمله مواردی است که باید مورد توجه ارگان‌های مربوطه قرار گیرد.
وی در پایان گفت: تعیین تملک اراضی عرب رودبار یکی از مطالبات و حقوق مردم منطقه است که به علت مشکلات مالی و کمبود بودجه تا کنون محقق نشده، امید است با جذب اعتبار لازم در ردیف‌های بودجه ملی، این مشکل را به طور اساسی حل کنیم.
همانطور که گفته شد، روستاهای عرب رودبار که تحت تأثیر بالا آمدن آب سد سیمره قرار گرفته‌اند، با چالش‌های جدی مانند تخریب زمین‌های کشاورزی، قطع مسیرهای ارتباطی و… مواجه هستند؛ به همین علت تعیین تکلیف اراضی و سکونتگاه‌های روستای عرب رودبار، که تحت تأثیر بالا آمدن آب سد سیمره قرار گرفته‌اند، ضروری بوده و باید بیش از پیش مورد توجه مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد.
