احسان امام صادق (ع) به دشمن خود به‌خاطر صله رحم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،  صله رحم، یا پاسداشت پیوندهای خویشاوندی، یکی از والاترین آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی در اسلام به‌شمار می‌آید. قرآن کریم و روایات حضرات اهل‌بیت علیهم السّلام بارها بر اهمیت حفظ ارتباط و نیکویی با بستگان، حتی در شرایط دشوار یا هنگام بروز اختلاف، تأکید کرده‌اند. این اصل، پایه‌گذار همبستگی اجتماعی، کاهنده کینه‌ها و عاملی برای رحمت و برکت در زندگی فردی و جمعی است، اهمیت آن تا جایی است که قطع رحم از گناهان کبیره شمرده شده است و آثار سوء آن، هم در دنیا و هم در آخرت، مورد تأکید قرار گرفته است.

در حدیثی که از حضرت امام جعفربن محمد الصادق علیهما السّلام نقل شده است، شاهد نمونه‌ای عملی و بارز از اهمیت صله رحم حتی با کسانی هستیم که دشمنی کرده‌اند، آن زمانی که آن حضرت در واپسین لحظات عمر شریفشان، به یاران خود دستور می‌دهد به برخی از خویشان که حتی در مقام دشمنی و سوءقصد نسبت به ایشان بوده‌اند، احسان کنند. هشام‌بن احمر از سالمه کنیز حضرت صادق علیه السّلام نقل کرد که گفت: من هنگام درگذشت آن جناب حضور داشتم، بیهوش شد همین که به هوش آمد فرمود؛ "به حسن‌بن على‌بن علی‌بن الحسین [که مشهور به افطس بود] هفتاد دینار بدهید و به فلان کس فلان مبلغ و به فلانى این قدر".

عرض کردم؛ "آقا، به کسى پول می‌دهى که با کارد به شما حمله کرد و قصد کشتن شما را داشت؟!"، فرمود؛ "نمی‌خواهى از کسانى باشم که خداوند درباره آنها فرموده «وَ الَّذِینَ یَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ یُوصَلَ وَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ یَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ» (رعد21)، بله، سالمه؛ خداوند بهشت را آفرید و آن را خوشبو کرد که بوى خوش آن از دو هزار سال راه به مشام می‌رسد ولى بوى بهشت را عاق پدر و مادر و قطع‏‌کننده رابطه‌ خویشاوندى حس نخواهد کرد؛ إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْجَنَّةَ فَطَیَّبَهَا وَ طَیَّبَ رِیحَهَا وَ إِنَّ رِیحَهَا یُوجَدُ مِنْ مَسِیرَةِ أَلْفَیْ عَامٍ وَ لَایَجِدُ رِیحَهَا عَاقٌّ وَ لَا قَاطِعُ رَحِم‏".

در بخشی از روایت، آمده است که امام صادق علیه السّلام با اشاره به محرومیت قطع‌کنندگان رحم از بوی خوش بهشت، یادآور شدند که این عمل، پیامدهای سنگین معنوی دارد. این هشدار جدی، بر ضرورت حفظ ارتباط با بستگان تأکید دارد و نشان می‌دهد که آثار مثبت صله رحم، محدود به زندگی دنیوی نیست، بلکه سعادت اخروی را نیز در پی دارد.

سیره عملی آن امام بزرگوار به مسلمانان می‌آموزد که احترام به والدین و حفظ صله رحم، علاوه بر جلب رضایت الهی، موجب گسترش محبت و آرامش در خانواده و جامعه می‌شود، چنین الگویی، نه‌تنها به تقویت بنیان‌های خانواده منجر می‌شود، بلکه از ایجاد خصومت‌ها، تنش‌ها و دوری‌ها جلوگیری خواهد کرد. منش حضرا امامان معصوم علیهم السّلام بهترین راهنمای عملی برای ساختن جامعه‌ای مهربان و متعالی است.

تجربه‌های فردی و شواهد عملی نشان داده است که انسان هنگامی که به والدین خود احترام می‌گزارد و به دیدار و رفت‌وآمد با بستگان می‌پردازد، احساس نشاط، آرامش و برکت بیشتری در زندگی خود دارد، گویی در این لحظات، خشنودی و رحمت الهی شامل حال انسان می‌شود، به همین سبب، آموزه‌های دینی ما نه‌تنها بر اهمیت صله رحم و احترام به پدر و مادر تأکید کرده‌اند، بلکه آثار معنوی و دنیوی بزرگی نیز برای این اعمال برشمرده‌اند. جهت تشویق هرچه بیشتر به این رفتارها، در روایات ثواب‌ها و پاداش‌های فراوانی برای صله رحم و احترام به والدین بیان شده است؛ تا انسان هم از نظر روحی بهره‌مند شود و هم از برکات معنوی و اجتماعی آن بهره گیرد، از جمله اینکه صله رحم سبب طولانی شدن عمر، افزایش روزی و برکت در زندگی می‌شود، علاوه بر این، صله رحم موجبات جلب رحمت الهی، دوری از بلا و گرفتاری، و برخورداری از دعای خیر ملائکه را فراهم می‌کند و در آخرت نیز موجب رضایت و بخشش خداوند متعال خواهد بود.

انتهای پیام/+